انواع سنگ ها در جواهرات نقره

پیش از پرداختن به موضوع انواع سنگ ها در جواهرات نقره توضیحی در مورد عناصر خواهیم داد. کره زمین سرشار از شگفتی ها و زیبایی های متفاوت است. قسمتی از این شگفتی‌ ها در زمین جای دارند و قسمت دیگر آن، بر روی زمین قابل مشاهده هستند. اکثر عناصر در هسته زمین بصورت مذاب می باشند که بوسیله آتش فشان ها به سطح زمین راه پیدا می‌ کنند. و در اثر مجاورت با اکسیژن و جریان هوا جامد می‌ گردند. بعضی از این عناصر نیز همانند انواع فلزاتی چون: آهن، مس، طلا، نقره و … قابلیت ذوب مجدد دارند.

ولی بعضی از سایر گر عناصر، که در حفره‌ های زمین حبس شده است. و در اثر حرارت درونی و فشار بالا تشکیل کریستال می‌ دهند. بوسیله ماگما جامد شده و تبدیل به سنگ می‌ شوند. این سنگ‌ ها، با ترکیبات عناصر دیگر همانند گوگرد، آلومینیوم، منیزیم، کروم و البته وجود عنصر سیلیس به شکل‌ ها و رنگ های خیلی زیبا و جذاب در می‌ آیند که بعنوان سنگ زینتی مورد توجه انسان ها قرار گرفته  به همین علت قیمتی هستند.

به طبع هر گرانی بی علت نیست و قیمتی بودن هر کانی، بستگی به قابلیت های آن دارد. سنگ ها هم با توجه به داشتن خاصیت های مختلف، قیمتی می‌ شوند و هر چه این خاصیت ها جذاب‌ تر باشند، در نتیجه سنگ قیمتی‌ تر خواهد شد. مهم ترین عوامل برای امتیاز دهی به یک سنگ، شامل موارد زیر است:

• درصد سختی
• درصد شفافیت
• درصد خلوص یا تعداد عناصر
• درصد پراکندگی
• خلوص رنگ

سنگ آب دار چیست؟

اگر شفافیت یک سنگ به اندازه ای باشد که مانند سنگی خیس به نظر برسد، به آن سنگ آب دار می گویند. ولی دو علت موجب شفاف شدن سنگ ها می‌ شود:

دلیل اول اینکه تک عنصری و یا نهایتاً دو عنصری بودن. به این صورت که عناصر تبلور یافته درونی، تحت فشار و حرارت بالا در کربن یا گوگرد، به مرور تشکیل کریستال داده‌ اند. این سنگ‌ ها به علت داشتن عناصر کم تر در ساختار خود، ساده ترین و محکم ترین شکل کریستالی را دارند در نتیجه قیمتی‌ تر هستند.

دلیل دوم هم تین است که دارا بودن عنصری به نام سیلیس، سیلیس ماده ای مذاب است که در هسته زمین موجود است. و بصورت ماگما از آتش فشان ها خارج می‌ شود. و در موارد نادرتر،از راه سنگ های فضایی به زمین رسیده‌ اند. هنگامی که این ماده به صورت خالص سرد می‌ شود، بی رنگ شده و نور را از خود عبور می‌ دهد و قابلیت ذوب مجدد دارد که به این علت از آن در تولید شیشه به کار می رود. ولی در برخی مواقع، در حفره های سنگی زمین با عناصر موجود در آن، ترکیب می‌ گردد که این عناصر، موجب ایجاد رنگ های متنوع شده و در هنگام سرد شدن، تشکیل کریستال می‌ دهند. به این نوع سنگ ها، سنگ های کوارتزی می گویند.

انواع سنگ های قیمتی در جواهرات نقره

با توجه به توضیحات داده شده، سنگ ها به دو گروه: کم عنصر و کوارتزی تقسیم می‌ گردند که انواع آن شامل موارد زیر است:

الماس

الماس، از سنگهای بسیار گران بها و نادر می باشد که از فشرده شدن کربن در طی میلیون‌ ها سال بوجود می‌ آید. این سنگ معمولا در معادن زغال سنگ پیدا می‌ شود. زغال سنگ در حالت معمولی شعله ور می‌ گردد. این به این معنا است که پیش از این دچار تحریق شده و الماس، تکه ای مذاب و تبلور یافته از عنصر کربن است که بر اثر این حرارت، ذوب شده و سپس در اثر فشار، منسجم می‌ گردد و بصورت تک عنصر، تشکیل دانه‌ های کریستالی می‌ دهد. به همین منظور مقاومت بالایی در برابر ضربه دارد. بطوری که سختی آن ده است و از این لحاظ، رتبه اول را در بین سنگ های قیمتی دارد.

همچنین نوعی نیمه رسانا محسوب می‌ گردد که در برخی محصولات الکترونیکی و فضایی به کار برده شود. سنگ الماس، در اصل بی رنگ می باشد ولی اگر در محیط هایی دارای عناصر دیگر شکل بگیرد در رنگ‌ های آبی،  قهوه ای و مشکی هم پیدا می شود.
این سنگ به علت انحصار و عرضه خیلی محدود، قیمت بالایی به خود گرفته و در دسترس تولید کنندگان صنعتی نمی‌ باشد. و بیشتر جنبه جواهراتی دارد که با توجه به برش های خاص، درخشندگی بیشتری به خود خواهد گرفت. برش برلیان، معروف ترین شیوه تراش الماس است.

زمرد (emerald)

یکی دیگر از انواع سنگ ها در جواهرات نقره سنگ زمرد، نوعی سنگ بریل می باشد که اولین بار در مصر استخراج گردید. زمرد به نگینی سبز رنگ معروف می باشد که طیف رنگی آن از سبز تا سبز مایل به آبی هم است. رنگ زمرد بستگی به مقدار وانادیوم و کروم موجود در آن دارد و عنصر اصلی آن، منیزیم می باشد. زمردی که سبز پر رنگ، شفاف و بدون ناخالصی باشد، دارای ایولوین بالاتری است که آن را از سنگ های کوارتزی جدا نموده و نزدیک به سنگ الماس می‌ نماید. این نوع زمرد، کمیاب می باشد و درجه سختی آن هشت است به همین علت از قیمت بالاتری برخوردار می باشد. رنگ سبز رنگ معنویت و طبیعت است به همین علت انگشتر زمرد طرفدران زیادی دارد.

زمرد در ایران هم در معدن رفسنجان یافت و استخراج می‌ گردد. ولی ارزش آن نیمه قیمتی است. با این حال خریداران زیادی دارد و به همین علت به اروپا نیز صادر می‌ گردد.

1. زمرد زامبیا

بیشتر مات است و ارزش بالایی ندارد. این سنگ اولین بار در آفریقا مورد استفاده قرار گرفت ولی در حال حاضر معادن آن در پاکستان هم می‌ باشد.

2. زمرد کلمبیا

به علت شفافیت و خلوص بالا، خیلی گران تر از زمرد زامبیا است و معدن اصلی آن همانطور که از نامش مشخص است در کشور کلمبیا می‌ باشد.

3. زمرد بایرون

بایرون در حقیقت پودر زمرد است که طی مراحلی تبدیل به سنگ زمرد می‌ شود. این زمرد در نوع تراش متفاوت بوده و از خلوص رنگی و شفافیت بالاتری برخوردار بوده و قیمت آن نسبت به زمرد‎های دیگر پایین تر می باشد.

4. زمرد سیبری

این زمرد، از معدنی در شمال روسیه استخراج می‌ گردد. وجود سرما در این ناحیه موجب شده زمرد با سرعت بیشتری کریستاله شود، از خلوص بیشتری برخوردار باشد و همچنین بهتر تراشیده شود. به همین علت زمرد سیبری، جزء سنگ های قیمتی محسوب می‌ گردد.

5. زمرد پنجشیر

نام دره ای در افغانستان است. معدن زمرد این ناحیه،  زغال سنگی می‌باشد. این زمرد از دل سنگ های سیاه استخراج می‌گردد. در این منطقه، زمردِ خالص بیشتر یافت می‌شود. به همین دلیل، در بازار جهانی، جزء سنگ های قیمتی بشمار می‌رود به طوری که بعد از الماس رتبه دوم را به خود اختصاص می‌دهد.

ناگفته نماند که عوامل بسیاری در زمان قیمت گذاری سنگ زمرد نقش دارند. که از مهم ترین آن ها می‌ توان به معدن زمرد، میزان شفافیت سنگ، رنگ زمرد و درصد ناخالصی موجود در این سنگ اشاره نمود.

 انواع یاقوت

یاقوت آفریقایی

یاقـوت آفریقایی تنوع رنگی خیلی بالایی دارد از جمله سرخ، زرد و کبود.

یاقوت برمه

موگوک برمه، نام یکی از شهرهای قدیمی‌ در هند بوده که در حال حاضر آن را با کشور میانمار می‌ شناسند. وجود معادن فراوان در آن منطقه موجب شده است میانمار از کشوران استعمار شده بوسیله فرانسه و انگلیس باشد. یاقـوت برمه بیشتر در رنگ‌ های سرخ پیدا شده و به صورت مات می‌ باشد.

یاقوت سریلانکا (Sapphire)

اغلب یاقوت های کبود و آبی خلوص بالایی دارند به همین علت یاقوت سریلانکا در بین انواع یاقوت، قیمتی‌ تر محسوب می شود.

یاقوت، سختی بالاتری دارد و یکی از دلایل قیمت بالاتر آن نسبت به بعضی دیگر از جواهرات زینتی، همین موضوع است. علاوه بر این خواص علمی گوناگونی برای آن ذکر شده است. برای مثال بیان شده یاقوت سرخ برای جریان خون مفید می باشد و عملکرد قلب را بهبود می‌ بخشد. تمامی این موارد موجب شده است. از به کارگیری سنگ یاقوت بر روی انگشتر نقره استقبال خیلی خوبی شود بطوری که در حال حاضر انگشتر یاقوت یکی از محبوب ترین انگشترها در میان مردم می‌ باشد.

یکی از پرطرفدارترین سنگ ها در دنیا می باشد که رنگ سرخ آن، در بین پادشاهان خیلی محبوب بوده است. این سنگ از ترکیب اکسید آلومینیوم و اتم اکسیژن ساخته شده است. ترکیب کروم، موجب سرخی و سولفات سدیم سبب سبزی یاقوت می‌ گردد. بیشترین یاقوت ها در آسیا در مناطق جنوب مرکزی پیدا می‌ شود.

فیروزه یکی از انواع سنگ ها در جواهرات نقره

فیروزه (Turquoise) رنگی میان آبی و سبز کمرنگ دارد. خاص بودن رنگ فیروزه موجب محبوبیت آن بین مردم شده است. اولین معادن فیروزه در ایران و مصر کشف شد. امروزه انواع فیروزه در نقاط گوناگون دنیا پیدا می شود. همانگونه که احتمالاً می‌ دانید، بهترین و مرغوب ترین فیروزه دنیا، فیروزه نیشابور می‌ باشد. به این دلیل که علاوه بر کمیاب بودن، طبع رنگی خیلی زیباتری دارد و نوع صاف و بدون رگه آن، از گران‌ قیمت ترین جواهرات زینتی محسوب می‌ گردد.

فیروزه برای تقویت نور چشم سفارش شده و در روایات نقل شده از ائمه معصومین (ع) برای افزایش رزق و روزی مفید است. اغلب فیروزه را بر خلاف عقیق در ابعاد درشت تراش نمی‌ دهند به این دلیل که این کار هم موجب می‌ شود قیمت آن بطور چشمگیری افزایش یابد و هم موجب می‌ شود از زیبایی این سنگ کاسته شود. به این دلیل که ذاتاً فیروزه سنگی ریز نقش است.