زمرد تراپیچ یا ارابه ای
زمردهای کلمبیایی که در اعماق کوه های کوردیلرا رشته کوه آند قابل دسترسی هستند، یکی از بهترین زمردهای جهان می باشند. زمردهای کلمبیایی یا همان زمرد تراپیچ به علت رنگ سبز پر جنب و جوش و زنده خود معروف هستند. که این رنگ به موجب وجود عنصر کم مقدار کرومیوم در آن ها منجر می شود. زمانی که این زمردها به فرم بلور تراپیچ (Trapiche) یا چراخ ارابه ای (الگوی متمایزی شبیه چرخ با شش پره) شکل بگیرند. از آن ها برای دیدنی ترین و خارق العاده ترین بلورهای طبیعت نام برده می شود. در ادامه در سایت مایند آپ مارکت درباره ی این زمرد زیبا بیشتر صحبت خواهیم کرد.
نحوه تشکیل زمرد تراپیچ
در گوهرهای چرخ ارابه ای، این بافت ناشی از توزیع عناصر عامل رنگ یا از اینکلوژن های در بخش های متناوبی کریستال می باشد. در هنگام تشکیل بلور زمرد، ناخالصی های کربن سیاه امکان دارد وارد این پروسه شود. به علت ساختار بلوری هگزاگونال زمرد، این ناخالصی ها در خطوط اتصال بلوری پر می شوند. و یک الگوی شعاعی شش گوشه را تشکیل می نمایند. در بعضی از زمردهای تراپیچ، اینکلوژن های آلبیت، کوارتز، مواد کربنی یا لوتیت ممکن است هسته زمرد شش گوشه را ترسیم نموده و طرح اولیه را به وجود آورند. از آنجایی که آن ها در پره هایی گسترش می یابند که مواد زمرد اطراف را به شش قسمت ذوزنقه ای تقسیم می کنند.
در مرکز، ابتدا هسته زمرد تحت شرایط هیدروترمال رشد می نماید. اما اگر این شرایط برای مدتی کُند یا حتی متوقف گردد اماکن دارد ناخالصی ها مخلوط شوند. با از سرگیری شرایط رشد، ممکن است زمرد و یا آلبیت تشکیل شود.
صفحات منشوری هگزاگونال هسته بلور می توانند رشد یکنواخت خود را حفظ نموده و زمرد خالص تولید نمایند. ولی آلبیت نواحی رشد یافته از لبه ها و بین صفحات شش گوشه را پر می نماید. این امر موجب تشکیل شش قسمت زمرد شفاف و شش ترکیب آلبیت معمولا با مقداری زمرد است. اگرچه هسته هگزاگونال اکثرا ممکن است بریل بی رنگ و شفاف باشد. اما می تواند سبز نیز باشد. در تجزیه و تحلیل زمردهای کلمبیا موزو (Muzo) سال 1970 به وسیله کانی شناس آمریکایی K. Nassau و K. A. Jackson دریافتند که عامل اصلی رنگ آن ها وانادیوم می باشد.
انواع زمرد چراخ ارابه ای
از لحاظ بصری، دو گروه عمده از زمردهای چرخ ارابه ای وجود دارد.
- گروه اول برخی نمونه ها که بوسیله آلبیت قهوه ای مایل به خاکستری گسترش یافته است. و بخش های زمرد را جدا می نماید.
- گروه دوم که عمدتا شامل پره های شیل غنی از کربن سیاه می باشند.
محل یافت زمرد تراپیچ
زمردهای تراپیچ در سنگ های میزبان شیل سیاه تنها چند معدن کلمبیا در کمربند غربی حوضه کوردیلرا شرقی پیدا می شود. شکل آن ها با یک هسته مرکزی، شش بازو و دندریت های شیل سیاه است- یک ساختار کریستالی و شاخه ای شبیه درخت که بین بازوها و اطراف هسته شکل می گیرد. زمانی که کریستال ها عمود بر محور هستند، دیده می شوند. و معمولا به عنوان دامله تراش داده می شوند. تا شش بخش آن را برجسته کنند.
زمردهای چرخ ارابه ای در چه سنگ هایی یافت می شوند؟
به اشتباه تصور می شده است که همه زمردهای تراپیچ از موزو (Muzo) در مرز غربی حوضه آبخیز کوردیلرا و چیوور در مرز شرقی هستند. بعدا مشخص شد که در حقیقت Peña Blanca، همچنین در مرز غربی حوضه کوردیلرا، منطقه فرو افتاده که رسوبات در آن تجمع نموده اند. ذخایر واقعی زمردهای تراپیچ چیوُر می باشد. البته زمردهای تراپیچ در کوسکوئز و همچنین در مرز غربی یافت شده اند. اما هرگز تا به حال بوسیله زمین شناسان شرح داده نشده اند. لازم به ذکر است که تاکنون زمرد تراپیچ در ضلع شرقی چیوُر، گاچالا یا ماکانال یافت نشده است.
استفاده در جواهرات
در حالی که اکثریت قریب به اتفاق زمردهای تراپیچ با روش های سنتی بهسازی شده و پاکی آن ها بهبود پیدا می کند. گاهی نمونه های بسیار نادر معکوس بهنظر می رسد. این زمرد نادر متعلق به کلکسیون ” The Rainbow” بوده که توسط آزمایشگاه AIGS تحت مدیریت دکتر دیتمار شوارتز به عنوان بدون بهسازی مورد تایید بوده است.
طرفداران زمرد دیر یا زود خود را در جستجوی یک تراپیچ زیبا برای مجموعه خود می بینند. در حالی که رنگ سبز مایل به آبی و بافت آن شما را تحت تاثیر خود قرار می دهد. هندسه شش یال و هگزاگونال مرکزی عقل را به تحسین از طراحی طبیعت وا میدارد. از بین همه علوم، “گوهرشناسی” خود را بیش از مراحل تجزیه تحلیلی و فکری که در علم رایج می باشد معطوف می گرداند. در حالی که علم از سلیقه و زیبایی شناسی اجتناب می نماید. هدف مطالعه گوهر شناسی یک گوهر، چیزی کمتر از زیبایی، جذابیت، نامتناهی بودن، نادر بودن، منحصر به فرد بودن، تمامیت، کمال رنگ و ظرافت نمی باشد. همه غیرقابل اندازه گیری و فراتر از حوزه علم می باشد.
اولین استفاده از زمرد تراپیچ در جواهرات در انگشتر طلای اوایل قرن نوزدهم بوسیله یک هنرمند ناشناس ساخته شده است که متعلق به یک کشیش و شاعر ” چانسی هیر تاونشند” بوده. و او آن را به موزه V&A در لندن به ارث گذاشته بوده است. که یک قطعه زمرد تراپیچ 172.5 از معدن Muzo کلمبیا متعلق به مجموعه ویکتور کارانزا به قیمت 140,500 دلار آمریکا در حراجی Heritage، نیویورک ، در مه 2012 به فروش رسید.