تمیز کردن سنگ های قیمتی

برخی اوقات با متد های تمیز کردن سنگ های قیمتی به صورت سنتی، خلاص شدن از شر ذرات آلوده روی جواهرات خود سخت است. اینجاست که نیاز است از یک تمیز کننده اولتراسونیک که با امواج فراصوت خاک جواهرات شما را بشکند به کار ببرید. با این حال تمیز کننده های اولتراسونیک احتیاط زیادی را با خود همراه دارند. به این دلیل که هر نوع سنگ قیمتی و یا هر گونه فلز به کار رفته در جواهرات را نمیتوان با خیال راحت در آن ها تمیز نمود.

پاک کننده های اولتراسونیک چگونه کار می کنند؟

مراحل تمیز نمودن التراسونیک یک نوآوری علمی می باشد که در حدود سال 1970 به کار برده شد. این مراحل بطور صنعتی جهت تمیز نمودن قطعات پیچیده کوچک و تسریع روند پردازش سطوح آلوده استفاده شده است. در حال حاضر از تمیز کننده های اولتراسونیک جهت تمیز کردن انواع اشیا مثل جواهرات، ساعت، سکه، لنزهای نوری، نمونه های علمی، ابزار پزشکی، صفحات گرامافون، آلات موسیقی، کرکره پنجره، تجهیزات الکترونیکی و قطعات ماشین های صنعتی به کار می رود.

در مراحل تمیز کردن سنگ های قیمتی با اولتراسونیک با استفاده گسیل ارتعاش و امواج صوتی با فرکانس بالا به محلول، بطور معمول 40 کیلوهرتز، جهت تراکم مایع با استفاده از ایجاد امواج فشاری و در آخر پدیده کَویتاسیون (حفره زایی) مولکول های محلول برای از بین بردن ذرات آلوده عمل می نماید. نیروی برشی حاصل از انفجار حباب و همینطور از جریان‌ های اغتشاشی ناشی از ارتعاش صوتی که از راه مایع منتقل می گردند.

روند تمیز کردن سنگ های قیمتی و سطح اجسام با اولتراسونیک

به تمیز کردن سطح اجسام غوطه ور از گرد و غبار، خاک، وکس، روغن و گریس، موم، رنگدانه ها، اثر انگشت و… کمک می نمایند. محلول مایع میتواند تنها آب باشد. ولی به کار بردن یک حلال مناسب برای جسم غوطه ور شده همیشه اثر بخشی را می افزاید. همچنین محلول بایستی گرم باشد (نه نقطه جوش) که اغلب دستگاه ها روی خود گرمکن دارند. روند تمیز کردن سنگ های قیمتی جواهرات با اولتراسونیک میان ۳ تا ۶ دقیقه طول می کشد. ولی بسته به جسمی که بایستی تمیز شود میتوان از آن فراتر رفت. بهتر است جواهر یا سنگ های قیمتی خود را با یک گیره در حمام اولتراسونیک غوطه ور نمایید. و از قرار دادن آن در کف دستگاه خودداری نمایید.

به این دلیل که بخش تماسی آن با کف، موجب عدم ایجاد پدیده کویتاسیون و در آخر عدم تمیز شدن آن بخش جواهر شما می شود. همچنین ناگفته نماند که تمیز کردن سنگ های قیمتی با اولتراسونیک به خودی خود موجب استریل اجسام نمی شود. به همین علت است که در کاربردهای پزشکی، تمیز نمودن به طور معمول با مراحل استریل انجام می گیرد.

تمیز کردن انواع سنگ های قیمتی با اولتراسونیک

شما به سهولت می توانید یک پاک کننده اولتراسونیک را با قیمت 150 دلار یا کم تر تهیه نمایید. اما پیش از استفاده بایستی موارد احتیاطی را رعایت نمایید. پاک کننده های التراسونیک با بعضی از گوهرهای قیمتی غیر ارگانیک و فلزات گران بها سازگار می باشند. با این حال بعضی از سنگ‌ ها و جواهرات وجود دارد که نباید در دستگاه های اولتراسونیک تمیز شوند:

الماس

الماس دشوار ترین و با مقاوم ترین سنگ قیمتی می باشد. دشواری 10 در مقیاس Mohs، به این معنا که میتواند به آسانی در مقابل امواج اولتراسونیک مقاومت نماید. با این حال برخی اوقات تمیز نمودن الماس با دستگاه اولتراسونیک میتواند خطرناک باشد. این امر بویژه درباره ی الماس هایی که مقدار قابل توجهی اینکلوژن، نقص داخلی یا فرکچر دارند ، صدق می کند. به این دلیل که ارتعاشات فراصوت می توانند آن ها را تحت تأثیر قرار دهند.

ریسک دیگر درباره ی بهسازی پاکی الماس از راه سوراخ کاری لیزری و پر کردن ترک ها می باشد. به این معنا که ساختار بلوری سنگ در طول مراحل بهسازی آسیب می بیند. این موضوع موجب می گردد که یک الماس بهسازی شده در زمان تمیز شدن با دستگاه اولتراسونیک، ترک بخورد یا حتی بشکند. به همین صورت جهت تمیز کردن سنگ های قیمتی و الماس هایی که رنگشان بهسازی گردیده، از اولتراسونیک استفاده ننمایید. به این دلیل که ارتعاشات اولتراسونیک میتواند به بهسازی صدمه و موجب شود رنگ سنگ کم تر درخشان و vivid شود.

گوهرهای رنگی غیر ارگانیک

بعنوان یک قاعده کلی هر چه سنگ شما از دوام کم تری برخوردار باشد. در معرض آسیب بیشتری در حمام اولتراسونیک میباشد. گوهرهایی که با روغن، رزین یا موم پر شده است یا پوشانده شده اند . نباید در دستگاه اولتراسونیک تمیز شوند. چنین بهسازی‌ هایی دائمی نمی باشند و میتوانند در طول مراحل تمیز کردن آسیب ببینند یا از بین بروند. اگر از بهسازی با روش روکش سطحی (Coating) و پر نمودن ترک ها (Filling) در زمرد، لاجورد، مالاکیت و اوپال به کار برود.

نباید با دستگاه التراسونیک آن ها را تمیز نمایید. بایستی تاکید شود که این موضوع، اهمیت دانستن بهسازی بوسیله مشتری را مشخص می نماید. اگر گوهر شما بوسیله گرما بهسازی گردیده است تا رنگ آن بهبود پیدا کند. از پاک کننده های اولتراسونیک خودداری نمایید. در صورتی که تمیز کردن یاقوت سرخ و سفایرها با استفاده از اولتراسونیک تا حدودی ایمن می باشد روبی استار و سفایر استار هیچگاه نباید در دستگاه تمیز شوند.

گوهرهایی که به گرما و تغییرات دمای بالا حساس می باشند نیز نباید بوسیله اولتراسونیک تمیز شوند. بعضی از این سنگ های قیمتی حاوی تانزانیت، توپاز، مون استون، مالاکیت، لاجورد، فیروزه، زیرکن و سایر موارد می باشد. همینطور اگر سنگ شما عتیقه است و به خوبی در قاب یا رکاب خود قرار نگرفته، لرزش داخل دستگاه می تواند سنگ را جدا و به کار آسیب وارد نماید. همانگونه که می بینید خیلی از سنگ های قیمتی غیر ارگانیک جهت پاک کردن با اولتراسونیک مناسب نمی باشند. در عوض میتوانید از محلول های تمیز کننده ملایم یا تنها آب گرم و صابون به کار ببرید تا مجددا تمیز شوند.

سنگ های ارگانیک

گوهرهای ارگانیک، همانند مروارید، صدف، مرجان، کهربا، عاج و شبق خیلی نرم و متخلخل می باشند. هرگز نباید آن ها را در یک تمیز کننده اولتراسونیک قرار داد به این دلیل که این مواد آلی به آسانی در اثر گرما و ارتعاشات حل می شوند. بهترین روش جهت تمیز کردن آن ها استفاده از آب ولرم و صابون می باشد.

چه فلزاتی را میتوان با اولتراسونیک تمیز نمود؟

پاک کننده های التراسونیک به علت کارکرد عالی با فلزات گرانبها شناخته شده است. با استفاده از دستگاه های اولتراسونیک میتوانید با خیال راحت طلای سفید، زرد و رزگلد را تمیز نمایید. جواهرات نقره و پلاتین را نیز میتوان در دستگاه اولتراسونیک تمیز نمود. یک استثنا تنگستن است. به این دلیل که در معرض امواج التراسونیک مستعد آسیب می باشد. استفاده از تمیز کننده های اولتراسونیک روی فلزات اکسید شده یا عتیقه توصیه نمی گردد. در چنین شرایطی میتوانید از محلول های تمیز کننده ملایم یا آب گرم و صابون مورد استفاده قرار دهید. بعنوان یک قاعده کلی در زمان خرید هرگونه جواهرات از جواهر فروش بپرسید که آیا میتوان با تمیز کننده اولتراسونیک آن را تمیز نمود؟ بهترین روش این است که مطمئن شوید جواهرات حاوی آلیاژها یا سنگ های قیمتی نمی باشند که ممکن است در طول فرایند تمیز کردن آسیب پذیر باشند.